Dienstverlening
Opvolging & overname familiebedrijven
Hoe ik u adviseer en ontzorg bij uw overname?
Advies Financieringsaanvraag
U als ondernemer kunt om uiteenlopende redenen geld nodig hebben. Dat kan wegens groei voor meer werkkapitaal zijn (rekeningcourantkrediet), voor een investering zijn (vervanging of uitbreiding) of als u een bedrijf of een deel ervan wilt overnemen.
Als het niet anders kan dan moet voor het aantrekken van extra geld de gang naar de huisbankier gemaakt worden. Dat is het geval als partijen het niet over een meestal goedkopere oplossing eens kunnen worden. Het hoeft ook niet per se alleen de huisbankier te zijn; het is altijd goed om tenminste twee offertes aan te vragen.
Wanneer advies financieringsaanvraag?
Mocht u de hiervoor genoemde situatie zien aankomen, dan is het het beste om een deskundige te raadplegen. Dat zeg ik niet om u op kosten te jagen, maar om u teleurstelling te besparen. Een financieringsaanvraag is geen lichte zaak. Het vereist naast kennis en inzicht in uw bedrijf ook kennis en inzicht hoe een kredietbeoordelaar tewerk gaat. Ik adviseer en help u hierbij graag.
Advies bedrijfsovername familiebedrijven
In de zakenwereld zijn afspraken, deals en hoe ze ook verder genoemd kunnen worden, heel gewoon. We kennen allemaal wel het item kartelvorming en iedereen weet dat dit verboden is. De reden hiervoor is dat er bedrijven en daarmee mensen door benadeeld kunnen worden.
Omdat dit bij overname binnen een familiebedrijf niet alleen onwenselijk, maar veeleer desastreus kan uitpakken, is hiermee naar mijn mening duidelijk het belang van een betrouwbare en goede adviseur aangetoond.
Ik werk volledig zelfstandig en onafhankelijk. Help alle betrokken personen in een familiebedrijf graag met mijn advies, nadat ik hen allemaal gesproken heb. Verder begeleid ik de (groeps-)gesprekken, waarbij menselijke belangen voor mij primair zijn. Daarbij verlies ik het zakelijk belang – dat het bedrijf ook na de overname gezond moet blijven – niet uit het oog.
Ik heb gekozen voor MKB familiebedrijven omdat die allereerst de mens betreffen. Dit in tegenstelling tot vennootschappen, waar het meestal voornamelijk om de beloning gaat voor de directie en in mindere mate voor de overige betrokkenen (zoals aandeelhouders bijvoorbeeld).
Sparringpartner bedrijfsoverdracht
De praktijk wijst uit dat de bedrijfsovername in de regel niet altijd even gladjes verloopt. We zijn allemaal unieke mensen met al onze eigenschappen, talenten enz. Dan is het vaak verstandig er een derde - van buiten de familie – bij te halen.
Ik heb niet meer bevoegdheden dan die mij worden verleend. Wel heb ik veel ervaring met familiebedrijven en met allerlei typen mensen. Dat laatste is heel belangrijk om ’n ieder - naar zijn of haar aard – te respecteren en in waarde te laten. Uiteraard ben ik aangenomen om gezamenlijk het afgesproken doel te bereiken en ga ik een discussie niet uit de weg. Daarbij houd ik het zakelijke einddoel – een gezonde bedrijfsoverdracht – in de gaten.
Een van de zaken die u beter uit handen kunt geven is de gespreksleiding. Als ik die bevoegdheid niet zou hebben, dan fungeer ik hooguit als notulist. De meningen liggen dan wel vast, maar dat is het dan. Het is in feite vragen om moeilijkheden. Vanuit het respect dat ik voor een ieder heb, zal ik de vergaderingen leiden. Daarbij notuleer ik niet alleen, maar agendeer en bewaak ook de voortgang ervan. Ook zie ik erop toe dat er zinvol gediscussieerd wordt.
Vertrouwenspersoon bedrijfsovername
Een adviseur familiebedrijven kent - als de klik met de familie er is en dat ook contractueel is geregeld – maar één startoptie en dat is inventariseren bij de direct betrokken familieleden.
Daartoe heb ik gesprekken met hen en vraag de stukken op die er op dat moment toe doen. Daarbij kan een ieder zijn of haar wensen, eisen, voorkeuren, zorgen, frustraties, kortom alles wat een mens in die fase kan bezighouden, aan mij kwijt. Onnodig te stellen dat alles wat mij wordt toevertrouwd, door mij net zo vertrouwelijk zal worden behandeld.
Ik hecht aan deze fase veel waarde omdat dit latere blokkades kan voorkomen. Verder informeer ik naar relevante voorschriften, lokale regelgeving en wetten.
Tenslotte breng ik mijn advies uit hoe het overnameproces het beste kan worden aangepakt en eventueel met welke externe deskundigen.
Second opinion bedrijfsoverdracht
Ook komt het voor dat er al een derde is ingeschakeld en dat deze persoon ook al een overnameplan heeft opgesteld. Als dat geen breed draagvlak binnen de familie krijgt en dus niet tot een vervolg leidt, ben ik bereid om te komen praten, het plan tot mij te nemen en de bezwaren aan te horen.
We spreken daarbij af dat in het belang van iedereen en derhalve van het bedrijf, mijn beoordeling leidend zal zijn. Spreken we dit niet af, dan brengt dit louter meer frustratie, tijdverlies en kosten met zich mee!
Plan van aanpak bedrijfsovername
Een onmisbare stap in het proces is de inventarisatie van de situatie, de wensen, de eisen en de relevante regelgeving met betrekking tot de beoogde overname.
Een adviseur familiebedrijven kent - als de klik met de familie er is en dat ook contractueel is geregeld – maar één startoptie en dat is inventariseren bij de direct betrokken familieleden. Daartoe heb ik gesprekken met hen en vraag de stukken op die er op dat moment toe doen. Daarbij kan een ieder zijn of haar wensen, eisen, voorkeuren, zorgen, frustraties, kortom alles wat een mens in die fase kan bezighouden, aan mij kwijt. Ik hecht aan deze fase veel waarde omdat dit latere blokkades kan voorkomen. Verder informeer ik naar relevante voorschriften, lokale regelgeving en wetten. Tenslotte breng ik mijn advies uit hoe het overnameproces het beste kan worden aangepakt en met welke externe deskundigen.
Dat adviesrapport is geen dik dossier waarin ik allerlei theorieën beschrijf, maar een bondig verslag van de besprekingen, mijn conclusies, uitmondend in een plan van aanpak. Dit behelst het traject dat we naar mijn mening moeten ingaan om het gewenste doel – een gezonde bedrijfsovername – te bereiken.
Iets over Heylsame Raed
Hiernaast is in twee delen de bron afgebeeld, waarop Heylsame Raed is gebaseerd. Reeds in 1652 (!) - halverwege de Gouden Eeuw - was men er al van overtuigd dat gezond advies in de zin van op een nuchtere, zakelijke, maar ook op de personen gerichte aanpak, noodzakelijk was om niet alleen te overleven, maar ook om naar de toekomst - dus overname of opvolging - te kijken!
Begeleiding onderhandelingen bedrijfsovername
Van meet af aan heb ik duidelijk gemaakt wat mijn rol is, namelijk die van gespreksleider en procesbegeleider. Dat kan inhouden dat we bij heel specifieke zaken een expert moeten inschakelen. Ik kan daarin adviseren, omdat ik zulke experts in mijn netwerk heb. Daarbij valt te denken aan een advocaat, (pensioen)fiscalist, (bedrijfs-)makelaar, notaris en dergelijke.
De door genoemde experts uitgebrachte adviezen bespreken we. Dan kan het zijn dat er uit die adviezen moet worden gekozen. Dit leidt vaak tot nadere overdenking en overleg, maar er moeten beslissingen genomen worden. Deze fase is vaak heel moeilijk en vraagt alles van alle betrokkenen. Ik begeleid een ieder daarbij graag en intensief. Daarbij laat ik de voors en tegens van de te maken keuzes zo duidelijk mogelijk naar voren komen. Ook hier om latere blokkades of patstelling te voorkomen.
Onderhandelingen kunnen zowel binnen de familie als met derden plaatsvinden. In het laatste geval gaan we samen 'de boer op' om een zo optimaal mogelijk resultaat te bewerkstelligen.
Mediation bedrijfsovername & overdracht
Als de keuzes eenmaal zijn gemaakt, is nog niet alles meteen koek en ei! Uit ervaring kan ik dit zeggen. Ondanks de vele gesprekken, de akkoord verklaarde notulen met daarin de afspraken, blijken er toch nog gemengde gevoelens over de deal te zijn.
Gelukkig zijn de contacten tussen de familieleden en mij nu dusdanig dat zeer persoonlijke gesprekken mogelijk zijn. Dit kan tussen allerlei familieleden spelen en ook met het eventueel aanwezige personeel.
Ik zal niet iedereen tevreden kunnen stellen, maar zal mijn uiterste best doen om het maximale aan uitleg te verstrekken.
Procesmanagement en bewaking deadlines
(Mijn) begeleiding tijdens het hele proces is van essentieel belang. Overname in het familiebedrijf is geen sinecure. Het raakt alle direkt en indirekt betrokkenen, het personeel en derden zoals bijvoorbeeld de huisbankier.
De tijdens de vergaderingen gemaakte afspraken notuleer ik en na goedkeuring zijn ze vastgelegd. Elke direkt betrokkene ontvangt daarvan een exemplaar.
Gemaakte afspraken zijn goed, dat ze zijn vastgelegd is beter, maar het beste zijn die afspraken die nageleefd worden. Bij vastlegging kunt u denken aan ondertekende akten, goedgekeurde notulen, testamenten, volmachten e.d. Het gaat echter om de praktische naleving en uitvoering. Niets is zo frustrerend als weer terugkerende discussies, terwijl men daarvoor al – ook schriftelijk - akkoord was gegaan!
Ik zie het dus als een belangrijke taak om zorgvuldig de gemaakte afspraken centraal te houden en de deadlines te bewaken.
Begeleiding na bedrijfsoverdracht
Niets zou mij meer genoegen doen om na de formalisering van de afspraken en nadat deze effectief zijn geworden, nog eens contact met u te hebben. Ik ben altijd reuze benieuwd hoe het verder met u allen en het bedrijf is gegaan.
Mocht u mij daarbij alsnog nodig hebben, dan ben ik heel graag bereid te komen!
